Chùa Bà Thao (Tân Uyên, Bình Dương)

Giới thiệu

Chùa Bà Thao là ngôi chùa cổ mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa. Chùa Tọa lạc ấp 2, Xã Thạch Phước, Huyện Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương.

Ngôi chùa Bà Thao theo báo Giác Ngộ TP. Hồ Chí Minh số 344 (ngày 15/8/1990) có ghi lại rằng: chùa được xây dựng vào năm 1695 (Ất Hợi). Ở vùng đất Tân Uyên có bá chủ điền tên gọi Phan Thị Khai (tục gọi là Bà Thao) là một người mộ đạo. Vì có niềm tin với Phật giáo nên bà đã bỏ tiện ra xây chùa. Chùa Bà Thao còn có tên gọi khác là “Chùa Hưng Long”. 

Lược sử

Ban đầu, chùa được gia đình bà Thao lập lên không có chư tăng trụ trì. Đến năm 1806, 2 vị tăng sĩ là ngài Quảng cơ Minh Lý (tự là Gia Trường) và ngài Bảo Chân Minh Tịnh. Hai vị tăng sĩ rất uyên thâm về Kinh Luật, tướng mạo xuất chúng được dân làng Dư Khánh về thỉnh về làm trụ trì chùa Bà Thao. Sau khi đại sư Minh Lý viên Tịch, thiền sư Minh Tịnh kế thừa trụ trì có công lớn hoằng dương pháp pháp cho dân chúng nơi đây. Đến năm 1889, thiền sư Minh Tịnh viên tịch và được môn đồ lập tháp thờ bên cạnh tháp ngài đại sư Quảng Cơ.

Chùa Bà Thao đã trải qua 8 đời trụ trì. Các vị trụ trì đều là bậc cao tăng, thông hiểu giáo pháp. Hòa thượng Thích Trí Tấn giữ nhiều trọng trách trong Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, hòa thượng là người có công lao lớn trong xây dựng và thành lập Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Sông Bé, làm Trưởng ban Trị sự đầu tiên của Phật giáo tỉnh Sông Bé. Hiện nay, trụ trì chùa Hưng Long là hòa thượng Thích Thiện Duyên, cũng là Phó ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Bình Dương.

Kiến trúc và cảnh quan

Trải qua 300 năm, chùa Bà Thao vẫn soi bóng bên dòng sông Đồng Nai. Chùa có lối kiến trúc cổ. Toàn bộ các mái đao trên nóc nhà đều được điêu khắc hình tượng rồng tráng men. Cùng các đường nét tinh xảo. Các tương đều được đúc từ các lò gốm có tiếng tại Bình Dương.

Chùa là nơi lưu giữ hệ thống liễn đối phong phú, mang nhiều giá trị. Trên chánh điện, được treo câu đối mang ý nhân quả,nhập thế như: ‘‘Nhiều kiếp làm sáng, làm tướng hiền, làm con hiếu, làm thầy trí tuệ, sử dụng chân như kết nhiều duyên lành làm trang nghiêm biển phước. Hiện đời bỏ châu ngọc, bỏ vợ con, bỏ thành trì, bỏ ngôi vua, giác ngộ trò đầy nói vô biên diệu pháp dứt trầm luân khổ ải”.

Chùa Bà Thao được trùng tu và tu sửa nhiều lần theo lối kiến trúc: Chánh điện, hai bên chánh điện là hai tháp chuông, trống bát nhã, hậu tổ và giảng đường. Đông lang được thiết kế xây dựng lầu song song với ngôi chánh điện. Khuôn viên phía bên phải là khu tháp của các đời trụ trì với lối xây theo kiến trúc tháp cổ vẫn còn nguyên vẹn. Ngoài ra, trong khuôn viên chùa còn các cây cổ thụ quý như sao, dầu… ngày ngày tỏa bóng xuống che mát ngôi chùa.

Chùa Bà Thao, nơi lưu giữ bức tượng đồng cao 1m do gia đình Bà Thao phụng cúng. Tương truyền, sự ra đời của pho tượng cổ này là do lời khấn nguyện của bà Khai khi người con trai trưởng của bà tham gia nghĩa quân Tây Sơn. Bà cầu nguyện nếu con bà bình an trở về, bà sẽ đúc tượng Phật đồng để tạ ơn. Cuộc chiến chấm dứt vào năm 1802, con bà được bình yên trở về. Thực hiện lời cầu nguyện, bà đã tổ chức đúc tượng Phật đồng để tôn thờ trong chùa. Đây được xem là pho tượng cổ xưa có giá trị quý của Việt Nam nói chung, tỉnh Bình Dương nói riêng.

Chùa Bà Thao được vinh danh là ngôi chùa cổ tại Bình Dương, được xếp vào Di tích lịch sử cấp tỉnh.

Các ngôn ngữ khác

Tiếng Anh (English)

Ba Thao Pagoda, located in Hamlet 2, Thach Phuoc Commune, Tan Uyen District, Binh Duong Province, is an ancient temple imbued with historical and cultural values. Built since 1695, the temple was founded by Mrs. Phan Thi Khai, also known as Bà Thao, a devout Buddhist with profound faith. Initially, the temple did not have a resident monk, but since 1806, two venerable monks, Quang Co Minh Ly and Bao Chan Minh Tinh, were invited to serve as resident monks.

Ba Thao Pagoda has undergone 8 generations of resident monks, all of whom were highly venerable monks with deep understanding of Buddhist teachings. Today, the temple is led by Venerable Thích Thiện Duyên, who also serves as the Deputy Head of the Buddhist Executive Committee of Binh Duong Province. The architecture of Bà Thao Pagoda reflects ancient features with delicate lines, and its curved roof is adorned with sculpted dragon motifs.

In addition to being a solemn place for Buddhist practice, the temple also houses many precious artifacts, such as a 1-meter-high bronze Buddha statue, considered a valuable ancient statue of Vietnam. Due to its special cultural and historical values, Bà Thao Pagoda has been honored as an ancient temple in Binh Duong and classified as a provincial-level historical relic.

Tiếng Trung (Chinese)

巴桃寺位于平阳省坦元区石福社区2号村，是一座富有历史和文化价值的古寺。建于1695年，由潘氏开夫人（又称巴桃）创立，她是一位虔诚的佛教信徒。最初，寺庙没有常驻僧侣，但自1806年以来，两位尊者广神明利和宝真明净被邀请担任住持。

巴桃寺已经经历了8代住持，所有住持都是具有深刻佛教教义理解的高度尊者。如今，该寺由尊者释正缘领导，他还担任平阳省佛教执行委员会副主任。巴桃寺的建筑反映了古老的特色，具有精致的线条，其弯曲的屋顶装饰着雕刻的龙纹。

除了是佛教实践的庄严场所外，寺庙还收藏着许多珍贵的文物，如一尊1米高的青铜佛像，被认为是越南珍贵的古代佛像之一。由于其特殊的文化和历史价值，巴桃寺被誉为平阳省的古寺，并被列为省级历史遗迹。

Tiếng Pháp (French)

La pagode Ba Thao, située dans le hameau 2, commune de Thạch Phuoc, district de Tan Uyên, province de Binh Duong, est un ancien temple imprégné de valeurs historiques et culturelles. Construit depuis 1695, le temple a été fondé par Mme Phan Thi Khai, également connue sous le nom de Bà Thao, une dévote bouddhiste avec une foi profonde. Initialement, le temple n’avait pas de moine résident, mais depuis 1806, deux vénérables moines, Quảng Cơ Minh Lý et Bảo Chân Minh Tịnh, ont été invités à servir de moines résidents.

La pagode Ba Thao a connu 8 générations de moines résidents, tous étant des moines très vénérables avec une compréhension profonde des enseignements bouddhistes. Aujourd’hui, le temple est dirigé par le Vénérable Thich Thien Duyen, qui est également le vice-président du Comité exécutif bouddhiste de la province de Binh Duong. L’architecture de la pagode Bà Thao reflète des caractéristiques anciennes avec des lignes délicates, et son toit courbé est orné de motifs de dragons sculptés.

En plus d’être un lieu solennel de pratique bouddhiste, le temple abrite également de nombreux objets précieux, tels qu’une statue de Bouddha en bronze d’un mètre de haut, considérée comme une précieuse statue ancienne du Vietnam. En raison de ses valeurs culturelles et historiques spéciales, la pagode Ba Thao a été honorée en tant que temple ancien à Bình Dương et classée comme un monument historique de niveau provincial.

Nguồn trích dẫn : https://chonthieng.com/