Chùa Phổ Minh (Vị Thanh, Hậu Giang)

Là một ngôi chùa có lịch sử khá lâu đời ở thành phố Vị Thanh (tỉnh Hậu Giang), nằm ở khu vực 1, phường IV. Qua cầu Xà No chừng 200m, rẽ trái, chạy thêm một đoạn khoảng 200m nữa là đến. Ngôi chùa vừa mang dấu ấn lịch sử tôn giáo, vừa là địa chỉ đỏ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, từng là nơi để cán bộ cách mạng thời chống Pháp, Mỹ trú ngụ.

Lược sử

Theo ni sư Thích Nữ Diệu Nguyện, trụ trì Chùa Phổ Minh, chùa được xây dựng khoảng năm 1910 do ông Nguyễn Văn Tiển sáng lập. Ban đầu, chùa chỉ được cất bằng lá kiểu nhà sàn, vì thời ấy nơi đây rắn rít, cọp beo nhiều vô kể.

Trải qua nhiều đời trụ trì, đến năm 1967 chùa được xây lại nhưng cũng bằng lá. Lúc này, tình hình kháng chiến chống Mỹ và bè lũ tay sai hết sức ác liệt. Trong khi đó, địch tăng cường bắt quân dịch nên nhiều thanh niên địa phương tự nguyện “xuống tóc” để vào chùa nhằm tránh sự ép buộc của chúng.

Từ năm 1908, nhà chùa thường xuyên góp lúa, gạo, tiền bạc ủng hộ cách mạng, làm hầm bí mật che giấu cán bộ, đùm bọc cho hàng trăm thanh niên địa phương trốn quân dịch. Đây còn là địa điểm hoạt động bí mật của gia đình phu nhân nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, nhiều cán bộ ngành công an thành phố Cần Thơ, Đội An ninh, Đội Biệt động thị xã Vị Thanh cũng từng hoạt động tại đây. Nhà chùa còn tích cực hưởng ứng vận động gia đình có người theo giặc buông súng đầu hàng cách mạng, trở về với gia đình…

Kiến trúc

Trong khuôn viên chùa được xây dựng khang trang với nhiều tượng khá đẹp và hoành tráng, trong khuôn viên hơn 1 ha có vườn cây xanh, cảnh quan tôn nghiêm, tĩnh lặng, đặc biệt là ao sen khá rộng và đẹp thường được du khách ghi lại những khoảnh khắc đẹp làm kỷ niệm khi đến với Hậu Giang.

Phần chánh điện rất khang trang to rộng với nhiều thiết chế như bàn thờ Phật, tiên thánh; trống, chuông, mõ quý hiếm cùng nhiều hiện vật rất cổ kính và có giá trị văn hóa.

Giá trị lịch sử

Từ năm 1968 đến 1975, chùa đã che chở, đùm bọc gần 130 người. “Trong số này có nhiều trường hợp hoạt động cách mạng bí mật. Hàng ngày, họ ở trong chùa, nhưng đến mùa vụ thì ban ngày về tiếp gia đình, ban đêm trở lại chùa. Đó cũng là cách để cán bộ hoạt động cách mạng nắm tình hình địch”, ông Nguyễn Văn Bé, nguyên cán bộ an ninh cơ sở từng được chùa Phổ Minh che chở kể lại.

Đáng nói là vào năm 1974, tỉnh trưởng Hồ Ngọc Cẩn nghi nhiều “chư tăng” ở đây không vì mục đích tu hành nên cho lính lấy xe chở về dinh để tra khảo. Khi hay tin, cố hòa thượng Thích Huệ Giác yêu cầu Hồ Ngọc Cẩn phải trả những thanh niên này về chùa tức khắc, đặc biệt phải lấy xe chở về.

“Thời ấy, chùa Phổ Minh thuộc dòng Phật giáo Ấn Quang, rất có uy tín đối với chế độ cũ và những “chư tăng” này khi đi tu đều có giấy xác nhận của giáo hội Phật giáo ở Sài Gòn nên khi thầy Thích Huệ Giác yêu cầu như thế thì Hồ Ngọc Cẩn không dám chống lại”, ông Bé giải thích.

Để chở che, đùm bọc những cán bộ cấp trên xuống nắm tình hình địch và bàn về những trận đánh, cố hòa thượng Thích Huệ Giác bí mật cho đào hầm trú ẩn ở sau chùa. Chưa kể, nhằm qua mắt Mỹ ngụy, cố hòa thượng Thích Huệ Giác còn dùng be bồ bằng tre bao xung quanh miệng hầm, rồi lấy vỏ dừa lấp xung quanh. Nhờ vậy mà không ít lần cán bộ hoạt động cách mạng lánh vào đây khi bị Mỹ ngụy càn quét đều được bảo vệ an toàn.  

Đến ngày 30-4-1975, tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng, Hồ Ngọc Cẩn tuyên bố tử thủ, nhiều “chư tăng” lột áo nhà sư đi nắm tình hình địch và tiếp đào công sự vì đề phòng phản công của chúng. Lúc này, nhiều vợ con của lính ngụy chạy về các đồn để tìm chồng, cha. Thấy vậy, cố hòa thượng Thích Huệ Giác vận động, tuyên truyền họ khuyên người thân buông súng đầu hàng. Nhờ đó, khoảng hơn giờ sau, dinh tỉnh trưởng kéo cờ 3 sọc xuống để treo cờ trắng lên đầu hàng.

Sau ngày giải phóng thống nhất đất nước, tăng, ni chùa Phổ Minh tiếp tục sứ mệnh của mình là xây dựng và bảo vệ đạo pháp – dân tộc. Theo đó, chùa nhiều lần trùng tu, sửa chữa, nâng cấp, nhất là vào năm 2009 được sự thống nhất của Ban trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh; đóng góp của các cấp chính quyền, nhà hảo tâm và phật tử, Chánh điện được khởi công xây dựng, đồng thời sửa chữa, mở rộng nhà hậu tổ… Hiện chùa rất trang nghiêm, có cảnh quan đẹp nên thu hút nhiều phật tử, du khách đến tham quan, cúng bái.

Chùa Phổ Minh còn được biết đến là nơi chú trọng phát huy truyền thống yêu nước, thương dân. Chùa đang nuôi dưỡng 3 ni sư, tất cả đều được nhận cưu mang từ khi lọt lòng mẹ vài ngày. Đến nay, ni sư lớn nhất học lớp 11, nhỏ nhất học lớp 4. Nhiều năm qua, ban trụ trì chùa còn chung tay thực hiện tốt các hoạt động từ thiện, trao tặng 300-400 phần quà/năm cho những hộ có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn nhân ngày rằm, lễ, tết…

Với những hoạt động trên, chùa nhận nhiều bằng khen, giấy khen các cấp vì có thành tích tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước cũng như nhiều hoạt động xã hội ý nghĩa trong thời bình. Từ dấu ấn về lịch sử và không ngừng trùng tu, bảo dưỡng, mỗi năm chùa thu hút từ 500-600 phật tử, người dân đến cúng bái, tham quan.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, chùa Phổ Minh là cơ sở hoạt động bí mật, thường quyên góp lúa gạo, tiền bạc ủng hộ cách mạng. Đặc biệt, chùa là địa điểm hoạt động bí mật của gia đình phu nhân nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; thiếu tướng Trần Quốc Liêm, Phó Tổng cục trưởng An ninh (Bộ Công an); ông Lê Việt Hùng, nguyên Phó Giám đốc Công an thành phố Cần Thơ; Đội an ninh, Đội biệt động thị xã Vị Thanh…

___________________

Tiếng Anh (English)

Pho Minh Pagoda, a historical temple with a fairly long history in Vị Thanh city (Hậu Giang province), located in area 1, ward IV. To reach the pagoda, you can pass Xa No bridge about 200 meters, turn left, and run another approximately 200 meters. The pagoda not only bears the historical imprint of religion but also stands out in the resistance against the French and American invasions. In the past, it was a place where revolutionaries resided and operated, along with providing shelter for hundreds of people to evade enemy forces. Pho Minh Pagoda was built around 1910 by Mr. Nguyen Van Tien and has undergone many renovations. During the resistance period, the pagoda played a significant role in supporting the revolutionary movement, from contributing rice, money to providing hiding places and assisting revolutionaries. Pho Minh Pagoda also holds special memories of the resistance against the American invasion, where many monks were hidden and operated secretly. After liberation, the pagoda continued to play a crucial role in building and protecting the religion and the nation, as well as in charitable activities and patriotic traditions. Pho Minh Pagoda attracts a large number of Buddhists and tourists each year, with its beautiful landscape and solemn atmosphere, serving as a place to preserve and revive the special historical and cultural values of the community.

Tiếng Trung (Chinese)

普明寺是一座历史悠久的寺庙，位于海江省的位山市（后江省），位于1区，第四区。要到达寺庙，您可以穿过约200米的蛇坡桥，向左转，再跑大约200米。 这座寺庙不仅承载着宗教的历史印记，还在对抗法国和美国入侵中脱颖而出。在过去，这是革命者居住和活动的地方，同时也为数百人提供庇护，以逃避敌人的袭击。 普明寺始建于大约1910年，由阮文恬先生建造，并经历了多次翻修。 在抗日战争时期，这座寺庙在支持革命运动方面发挥了重要作用，从捐助大米、金钱到提供藏身之处和协助革命者。 普明寺还保留着抗击美国入侵的特殊记忆，许多僧侣被隐藏并秘密行动。 解放后，寺庙继续在宗教和国家建设以及慈善活动和爱国传统方面发挥着至关重要的作用。 普明寺每年吸引了大量的佛教徒和游客，其美丽的景观和庄严的氛围，是保存和复兴社区特殊历史和文化价值的场所。

Tiếng Pháp (French)

La pagode Pho Minh, un temple historique avec une histoire assez longue à Vị Thanh (province de Hậu Giang), située dans la zone 1, le quartier IV. Pour atteindre la pagode, vous pouvez passer le pont Xa No sur environ 200 mètres, tourner à gauche et courir encore environ 200 mètres. La pagode porte non seulement l’empreinte historique de la religion mais se distingue également dans la résistance contre les invasions françaises et américaines. Dans le passé, c’était un lieu de résidence et d’activité pour les révolutionnaires, ainsi qu’un refuge pour des centaines de personnes pour éviter les forces ennemies. La pagode Pho Minh a été construite vers 1910 par M. Nguyen Van Tien et a subi de nombreuses rénovations. Pendant la période de résistance, la pagode a joué un rôle significatif dans le soutien au mouvement révolutionnaire, de la contribution de riz, d’argent à la fourniture de cachettes et à l’assistance aux révolutionnaires. La pagode Pho Minh conserve également des souvenirs spéciaux de la résistance contre l’invasion américaine, où de nombreux moines étaient cachés et opéraient secrètement. Après la libération, la pagode a continué de jouer un rôle crucial dans la construction et la protection de la religion et de la nation, ainsi que dans les activités caritatives et les traditions patriotiques. La pagode Pho Minh attire chaque année un grand nombre de bouddhistes et de touristes, avec son beau paysage et son atmosphère solennelle, servant de lieu de préservation et de redécouverte des valeurs historiques et culturelles spéciales de la communauté.

Nguồn trích dẫn: https://chonthieng.com/