Thân thế
Hòa thượng Thích Phước Nhàn, hay Trương Văn Ninh, ra đời năm Bính Tuất (1886) tại làng Phú Bình, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận. Mặc dù sinh ra trong một gia đình theo đạo Nho, tâm hồn của Ngài từ sớm đã được thấu hiểu sâu sắc về Phật giáo. Trong giai đoạn nhỏ tuổi, Ngài được gia đình đưa đi học chữ Nho, giúp Ngài sớm hình thành nền tảng vững chắc về văn hóa thi lễ truyền thống.
Cơ duyên tu hành
Khi Ngài 14 tuổi (1899), phúc duyên đã đến với Ngài, Ngài được song thân gửi đến học Đạo dưới sự hướng dẫn của Bổn sư. Xuất gia đầu sư với Hòa thượng Thanh Minh – Viên Tâm, Ngài nhận pháp danh Trừng Phong, tự Phước Nhàn, là một trong 41 dòng Lâm Tế Chánh Tôn, chi phái Liễu Quán. Ngài chú trọng vào việc tu học và đồng thời thực hiện nhiệm vụ của một Sa Di sơ cơ nhập đạo.
Ngài được Tổ Thanh Minh dạy kinh Luật, chữ Hán, và các khoa nghi ứng phú Đạo tràng. Hầu thầy học đạo được bốn năm thì Tổ viên tịch. Ngài thay thầy trông nom Tổ đình và nhiếp hóa đồ chúng.
Năm Ất Tỵ (1905), Ngài 19 tuổi, Hòa thượng Phước Dư từ chùa Thập Tháp, Bình Định, đến Diên Thọ. Ngài đã nỗ lực thỉnh Hòa thượng dạy thêm kinh luật, đặc biệt là bốn bộ luật giải. Sau sáu tháng, Hòa thượng Phước Dư trở về Bình Định, và từ đó, Ngài sống một cuộc sống đơn độc nơi những ngọn núi cao và rừng thẳm, tìm thấy sự thanh tịnh bên cỏ cây, chim muông và một con hổ tướng, hay pháp danh Trừng Hộ (vị cọp này, trước đây quy y với Tổ Thanh Minh – Viên Tâm).
Những đóng góp cho Phật giáo
Năm Giáp Dần (1915), tại chùa Thiền Long, Phan Thiết, Ngài 29 tuổi, Ngài đã khai đại giới đàn và được thọ Tam đàn Cụ Túc do Hòa thượng Tường Vân làm Hòa thượng Đàn đầu thí giới, cũng như được ban pháp hiệu Chánh Pháp. Sau khi thọ giới, Ngài tiếp tục trau dồi đạo hạnh và nhiếp hóa đồ chúng, ẩn mình nơi núi Tà Cú để tiếp tục hành trì theo pháp môn Du già Mật tông, nổi tiếng với sự chuyên sâu trong khoa nghi Du già chẩn tế. Phật tử ở Bình Thuận tin tưởng quy y với Ngài và Ngài đã đứng ra lập Hội Diên Khánh để hướng dẫn Phật tử theo pháp môn Tịnh độ công cứ, thuyết giáo giảng kinh cho cộng đồng tại địa phương.
Trong năm Khải Định thứ 7 (1922), Hòa thượng Thích Phước Nhàn đã tổ chức một đại trùng tu cho chùa Diên Thọ (Tổ đình Hố Dầu).
Năm Giáp Tý (1924), ở tuổi 38, Hòa thượng Nhàn được thỉnh làm Đệ tam Tôn chứng giới đàn tại chùa Phước Lâm và khai sơn chùa Hiệp Phước ở Hiệp Nghĩa, huyện Hàm Tân. Trong cùng năm, Ngài nhận chức Giáo Thọ A Xà Lê đại giới đàn tại chùa Thiền Lâm ở Phan Thiết.
Năm 1936, Hòa thượng Nhàn tiếp tục khai sơn chùa Pháp Diên, tọa lạc tại phường Đức Long, thành phố Phan Thiết.
Năm 1938, Ngài nhận trách nhiệm làm Yết ma A Xà Lê Đại giới đàn tại chùa Linh Sơn Trường Thọ trên núi Cú.
Năm 1940, Hội Phật Học cung thỉnh Hòa thượng Nhàn đảm nhiệm Đệ tam Chứng minh Đạo sư Hội Phật Học Bình Thuận và trụ trì chùa Tỉnh hội. Trong năm này, Ngài còn làm Chánh chủ hương trường hạ tại chùa Phật Học, và Yết Ma A Xà Lê giới đàn tại chùa Long Thành, Bồ Tát sư chùa Xuân Quang, Phan Thiết.
Năm 1942, chùa Hưng Long tỉnh Gia Định (Nam kỳ) khai đại giới đàn và cung thỉnh Hòa thượng Phước Nhàn đương vi Đàn đầu Hòa thượng truyền giới.
Năm 1943, Hòa thượng Nhàn nhận chức Thiền chủ trường hạ tại chùa Long Hải và đương vi Đàn đầu Hòa thượng truyền giới của giới đàn này.
Năm 1944, chùa Thạnh Long trên đảo Phú Quí khai giới đàn, và Hòa thượng Phước Nhàn làm Nội đàn chủ sám.
Năm 1945, chùa Thái An tại Hòa Đa – Phan Rí khai giới đàn, và Hòa thượng Phước Nhàn làm Nội ngoại đàn chủ sám.
Năm 1946, chùa Phước Thọ ở Lương Sơn khai giới đàn, và Hòa thượng Nhàn được cung thỉnh đương vi Tam Đàn thí giới Đại lão Hòa thượng.
Năm 1947, chư Tăng trong sơn môn Bình Thuận cung thỉnh Hòa thượng Phước Nhàn đảm nhiệm Tòng lâm Pháp chủ, kiêm Đệ nhị Chứng minh Đạo sư. Năm 1948, Hòa thượng Nhàn được suy tôn lên ngôi vị Thượng Thủ Giáo Hội Tăng Già Bình Thuận.
Năm 1958, Ngài nhận trách nhiệm làm Chứng minh tối cao trường hạ tại chùa Phật Quang ở Phan Thiết và Chứng minh khai sơn Tòng Lâm Vạn Thiện ở Bình Thuận. Sang năm 1959, Hòa thượng Phước Nhàn tiếp tục khai sơn chùa Phước Trí.
Năm 1960, Hòa thượng Thích Phước Nhàn nhận lời làm Chứng minh Đạo sư tại trường hạ chùa Linh Bảo ở Tuy Phong, Bình Thuận. Chư Tăng tỉnh Bình Tuy cung thỉnh Ngài đảm nhiệm chức vụ Chứng minh Đạo sư cho Giáo Hội Tăng Già Bình Tuy.
Thời kỳ viên tịch
Mặc dù tuổi đã già và sức yếu, Hòa thượng Phước Nhàn không ngần ngại khó khăn. Tổ đình Linh Sơn Diên Thọ ở Hố Dầu, trải qua nhiều thách thức từ thời gian và thiên nhiên, đã chịu nhiều hư hại. Với tâm tình trìu mến và lòng trìu cảm với chốn Tổ, Ngài quyết định phát tâm trùng tu lại Tổ đình.
Năm 1962, Ngài chính thức bắt đầu công việc đại trùng tu. Tuy công việc còn dang dở, nhưng vào ngày 15 tháng 3, Ngài bất ngờ thọ bệnh. Đến 10 giờ 30 ngày 19 tháng 3 năm 1962, sau khi dặn dò việc Tổ đình và đệ tử, Hòa thượng Nhàn an nhiên thị tịch tại chùa Pháp Diên. Để lưu giữ nhục thể của Ngài, Giáo Hội Tăng Già Bình Thuận và cộng đồng phật tử xây dựng Bảo tháp tại chùa Linh Sơn Diên Thọ (Hố Dầu – Tà Cú).
Suốt cuộc đời, Hòa thượng Thích Phước Nhàn đã hết lòng phụng sự chánh pháp và hướng dẫn tứ chúng tu học. Ngài luôn đặt sự cống hiến của mình vào việc phò trì Phật pháp và đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng do Giáo Hội Tăng Già Bình Thuận giao phó.
Với lòng trung thành và tận tụy, Ngài trở thành một bậc Tôn túc quan trọng đối với Phật Giáo Bình Thuận. Đặc biệt, việc Ngài hoằng dương chánh pháp trong môi trường khiêm tốn này đã đóng góp tích cực vào sự chấn hưng và phát triển của Phật Giáo trong giai đoạn lịch sử nửa đầu thế kỷ XX tại Việt Nam.
Tham khảo
- Tiểu sử danh tăng Việt Nam thế kỷ XX, tập 1, TT. Thích Đồng Bổn, thành hội Phật giáo TP. HCM. 1995
