Phủ thờ họ Cao Triều có tên gọi khác là Nhà Cao Minh Thạnh. Được xây dựng để chăm lo việc cúng tế tổ tiên với tên gọi “Cao thị gia miếu” và được con cháu trong dòng họ cũng như người dân địa phương thường gọi là “Phủ thờ họ Cao Triều”. Di tích này tọa lạc tại số 100 (đường Đống Đa, khóm 1, Phường 5, TP. Bạc Liêu).
Theo Cao gia tộc phổ, quyển thứ nhì, Nam Việt quốc, Bạc Liêu tỉnh cho biết, gốc ông tổ họ Cao Triều ở Bạc Liêu là ông Cao tổ khảo: Trưởng Thế Bình (đời thứ tư) và bà Tổ Tỷ: Diệp Thoại Phong ở Ngọa Đầu Hương, Đạp Đầu Phụ, huyện Triều Dương, phủ Triều Châu, Trung Quốc. Hai người sinh đặng một người con trai tên là Cao Cần Thiệt, thuộc đời thứ năm ở Ngọa Đầu Hương.
Họ Cao Triều ở Bạc Liêu có nguồn gốc ở phủ Triều Châu (Trung Quốc) sang Bạc Liêu sinh sống vào đầu thế kỷ XIX. Ông Cao Minh Thạnh lúc sinh thời đứng ra xây dựng “Cao thị gia miếu” (Phủ thờ họ Cao Triều) vào năm 1897.
Phủ thờ họ Cao Triều là nơi sinh sống của ông Cao Minh Thạnh – một Đốc sứ thời thuộc Pháp, nhưng luôn giữ chữ thanh cần, chăm lo đời sống người dân, góp phần công sức mở mang quận Vĩnh Châu. Ông còn là cha đẻ của một Nhân sĩ yêu nước Cao Triều Phát – người con ưu tú của đất Bạc Liêu trong giai đoạn nửa đầu thế kỷ XX.
Phủ thờ họ Cao Triều là một công trình kiến trúc điêu khắc, nghệ thuật trang trí đặc sắc, mang đậm phong cách phương Đông, có sự kết hợp phương Tây ở giai đoạn cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX. Mặc dù trải bao thăng trầm lịch sử, với quy mô khá lớn, bằng các vật liệu bền vững, theo kiến trúc 3 gian độc đáo, có sự kết hợp văn hóa Đông – Tây. Phủ thờ mặt chính hướng Bắc (hướng ra sông Bạc Liêu) với diện tích xây dựng khoảng 500m2, gồm các hạng mục: cổng và hàng rào sắt nhập từ Pháp, phủ thờ, sân trước và sân sau.
Vật liệu xây dựng phủ thờ gồm mái lợp ngói ống, tường xây gạch, vôi vữa sơn màu vàng nhạt; cột, rui, mè, đòn tay trong nội thất bằng gỗ quý, cột mặt chính ngoại thất bằng đá xanh nguyên khối, có chạm trổ hình tượng rồng quấn cột vô cùng tinh xảo. Trên mỗi trụ cột, gắn tượng “ông Nhật, bà Nguyệt” bằng gốm, tráng men xanh. Ngoài ra, trên từng mặt chính còn được gia đình thuê nghệ nhân đắp nổi những phù điêu rồng – phụng, mây, dơi… bằng gốm men xanh trông thật oai nghiêm của chốn thờ tự.
Bên trong nội thất, ba gian trước đều được dùng bài trí thờ tự, phía sau hai gian là hai phòng nghỉ của gia đình. Nền phủ thờ lát gạch bông được nhập từ Pháp. Nhìn chung, kiến trúc phủ thờ cùng với cách bài trí những di vật thờ tự đến nay đã qua 100 năm tồn tại và được trùng tu phần mái ngói vào năm 2001, song trên cơ bản vẫn giữ được đường nét kiến trúc, nghệ thuật trang trí nguyên gốc cổ xưa, xứng đáng là một di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh. Hàng năm, vào ngày giỗ chạp, hay dịp tết Nguyên đán, con cháu trong dòng họ thường tập trung về Phủ thờ họ Cao Triều để cúng viếng ông bà, tổ tiên.
https://baclieu.gov.vn/vi/-/ph%E1%BB%A7-th%E1%BB%9D-h%E1%BB%8D-cao-tri%E1%BB%81u-%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c-x%E1%BA%BFp-h%E1%BA%A1ng-l%C3%A0-di-t%C3%ADch-ki%E1%BA%BFn-tr%C3%BAc-ngh%E1%BB%87-thu%E1%BA%ADt-c%E1%BA%A5p-t%E1%BB%89nh
https://www.baobaclieu.vn/van-hoa-nghe-thuat/hai-di-tich-dong-ho-cao-trieu-tren-dat-bac-lieu-72120.html
https://thanhnien.vn/theo-dau-xua-chuyen-cu-tram-nam-phu-tho-ho-cao-post628628.html
Nguồn trích dẫn: https://chonthieng.com/